Ptaki i nietoperze są od zawsze naszymi sąsiadami. Często nawet nie zdajemy sobie sprawy, że dzielimy z nimi miejsce zamieszkania. Nieświadomość ta trwa zazwyczaj do momentu remontu, podczas którego często strącane są gniazda z jajami, stropodachy są zamykane mimo obecności w nich piskląt, szczeliny w elewacji są zaklejane i zamalowywane mimo śpiących w nich nietoperzy. Ptaki i nietoperze w naszym sąsiedztwie to zwierzęta pod ochroną i prawo zabrania ich zabijania, okaleczania, płoszenia, niepokojenia, niszczenia ich siedlisk – miejsc rozrodu, wychowu młodych, schronień, utrudniania dostępu do nich.
Naruszenie tych zakazów jest wykroczeniem i podlega karze grzywny, a nawet aresztu.
Jak postępować żeby nie zagrażać ptakom?
- Jeśli mieszkasz na terenie spółdzielni lub wspólnoty mieszkaniowej, interesuj się ogłoszeniami o zaplanowanych remontach, by móc odpowiednio wcześniej zareagować.
- Reaguj, gdy widzisz, że ptakom lub nietoperzom może stać się krzywda. Powołanie się na obowiązujące prawo może okazać się wystarczające do przerwania prac zagrażających zwierzętom i dokończenia robót bez kolizji z przepisami.
- Zrób zdjęcia i zadzwoń na policję, jeśli rozmowa z przytoczeniem przepisów prawa okaże się niewystarczająca.
Jak przeprowadzić prace modernizacyjne zgodnie z prawem, a jednocześnie bezpiecznie dla ptaków i nietoperzy?
- Zaplanuj prace. Część, a nawet całość robót można zrealizować w czasie, który będzie bezpieczny dla ptaków lub nietoperzy.
- Dowiedz się czy i jakie gatunki zwierząt zamieszkują budynek oraz czy są w nim miejsca, które w przyszłości mogą zostać przez nie zajęte. Planując prace remontowe można w okresie rozrodu ptaków i nietoperzy czy okresie zimowania nietoperzy dokonać tzw. inwentaryzacji przyrodniczej. Może to pomóc zaplanować terminy prac tak, aby zostały przeprowadzone sprawnie i nie były szkodliwe dla zwierząt. Ponadto pomaga to zminimalizować koszty, ponieważ nie będzie ryzyka wstrzymania prac prowadzonych bez zezwolenia czy zapłacenia grzywny z tytułu wykroczenia.
- Zabezpiecz miejsca występowania zwierząt i wystąp o zezwolenie. Miejsca zajęte przez ptaki lub nietoperze należy we właściwym czasie zabezpieczyć przed możliwością ich zajęcia w kolejnym sezonie. Jeśli inwentaryzacja potwierdziła obecność zwierząt, miejsca takie są siedliskami gatunków. Podlegają więc ochronie prawnej i na ich zabezpieczenie, a docelowo często zniszczenie poprzez trwałe zamknięcie, należy uzyskać zgodę właściwego miejscowo regionalnego dyrektora ochrony środowiska.
- Zachowaj czujność. Nawet jeśli ekspert nie stwierdzi obecności gatunków chronionych w trakcie inwentaryzacji przyrodniczej, a potencjalne miejsca zostaną zabezpieczone, może się zdarzyć, że w trakcie prac jakiś gatunek przystąpi do rozrodu. W takim przypadku trzeba o tym poinformować wykonawcę prac i ustalić tryb postępowania, np. kogo zawiadomić, jakie czynności wykonać lub od jakich się wstrzymać.
- Zrób coś „ponad”. Ptaki i nietoperze to nasi sprzymierzeńcy w walce z uciążliwymi owadami. Warto zastanowić się więc, czy korzystając z rozstawionych rusztowań nie zawiesić po skończonym remoncie kilku skrzynek lęgowych dla jerzyków, wróbli czy nietoperzy. Zwierzęta z pewnością odwdzięczą się zjadając owady.
